Edrychwch ar ein tudalen Digwyddiadau am gyfleoedd gwirfoddoli!
Edrychwch ar dudalen Cymdeithas Eryri am sesiynau clirio llystyfiant yn y Carneddau.
Beth ydym ni'n ei wneud?
Mae darnau trwchus o eithin a rhedyn wedi gordyfu ar lawer o henebion pwysig y Carneddau. Gyda chymorth gwirfoddolwyr a chontractwyr, rydym yn clirio’r llysdyfiant ymledol yma i ddatgelu a gwarchod yr henebion, yn ogystal â chynyddu bioamrywiaeth. Gwneir hyn drwy agor darnau o laswelltir i gynnig brithwaith o gynefinoedd i gynnal nifer ac amrywiaeth helaeth o fywyd gwyllt, megis y Frân Goesgoch.
Rydym yn gweithio i reoli llysdyfiant sy’n ymledu, ac mae llawer ohono’n cael ei symud â llaw. Mae rhan fawr o’r gwaith clirio yn cael ei wneud yn ofalus gan wirfoddolwyr i osgoi defnyddio peiriannau a allai niweidio’r archeoleg. Mae eithin yn cael ei dorri yn ystod y Gaeaf i osgoi aflonyddwch nythai.
Bydd y data a gesglir o’n prosiect LiDAR hefyd yn llywio’r gwaith o glirio llystyfiant trwy ddarparu gwybodaeth fanwl am faint / graddfa’r eithin a’r prysgwydd a thrwy fapio safleoedd hynafol.
Ar ôl i’r gwaith clirio gael ei wneud bydd pryfed yn y pridd yn cael eu monitro i gsel gwell dealltwriaeth ar effeithiau’r gwaith yma ar y rhywogaeth, o ran eu helaethrwydd a’u dosbarthiad.
Pam fod hyn yn bwysig?
Mae eithin yn lleihau’r tir chwilota sydd ar gael i’r Frân Goesgoch, ac mae eu gwreiddiau’n chwalu gweddillion archeolegol. Mae eithin yn denu anifeiliaid sy’n tyllu, ac fe all eu twneli niweidio nodweddion hynafol, claddedig. Mae’r prosiect hwn yn helpu i amddiffyn safleoedd archeolegol ac yn creu cynefinoedd brithwaith ar y ffridd a’r mynydd agored, yn ogystal ag ennyn diddordeb pobl mewn cadwraeth a threftadaeth i weithio yn eu hardal leol.
Gan eu bod yn gynefinoedd lled-naturiol, mae angen lefel o reolaeth arnynt i gynnal y nodweddion diwylliannol pwysig hyn ac i gynnal bioamrywiaeth gyfoethog ar gyfer llawer o adar, mamaliaid, ymlusgiaid ac anifeiliaid di-asgwrn cefn / infertebratau.
Manteision i fywyd gwyllt
Yn ogystal â datgelu henebion archaeolegol, mae agor pocedi o laswelltir hefyd o fudd i rywogaethau adar fel y Frân Goesgoch sydd angen mannau pori byr i chwilota am bryfaid i’w bwyta.
Sut ‘allwch chi gymryd rhan?
